İSG uzmanlığı; İş sağlığı ve güvenliği alanında gerçekleştirilen sınavda başarılı olan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından sertifikalandırılan bir uzmanlık dalıdır.
Yasal çerçevesi İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU (6331 sayılı kanun) ile belirlenen İSG uzmanlığı; görevli olarak bulunulan iş yeri ya da kurum veya kuruluşta riskleri belirlemek; gerekli önlemleri almak ve alınması için rehberlik etmek sorumluluğunu üstlenir.
Aynı süreçte, risk teşkil eden durumların tespit edilmesi veya çözümlenmesi için işverene yönelik sunumun hazırlanması da İSG uzmanının sorumluluğundadır. Bu raporların Bakanlık yönergelerine uygun şekilde İSG Katip uygulamasına girilmesi de bu yetki çerçevesindedir.
İSG uzmanlığının yasal çerçevesi ise 28512 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğidir.
İşverenin yükümlülükleri arasında yer alan; İSG uzmanı görevlendirme ve işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurma yükümlülüğü günümüz şartlarında eğitimden yaşanılan olaylara müdahale veya önlemler kapsamında ciddi bir önem taşımaktadır.
Ender OSGB olarak işverenin yükümlülükleri kapsamında yapılması veya uyulması gereken prosedürü İş yeri hekimlerimiz; İSG uzmanlarımız veya Diğer sağlık personellerimizden oluşan kadrolarımızla çözüme kavuşturmaktayız.
Her iş yerinin özelliklerine göre bulundurması gereken İSG uzmanı farklı olacaktır. Hukuki ve uygulamada belirtilen sınıflandırma şu şekildedir.
• Tüm iş yerlerinde A sınıfı,
• Az tehlikeli ve tehlikeli iş yerlerinde B ve
• Az tehlikeli işyerlerinde ise C sınıfı İSG uzmanları görev almaktadır.
Yarı Zamanlı Ve Tam Zamanlı İSG Uzmanları
6331 sayılı Kanunun 8’inci maddesinin 6’ncı fıkrasında: “İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının, belirlenen çalışma saatleri nedeniyle tam zamanlı olarak görevlendirilmesi gerektiği hallerde, işveren, İş sağlığı ve güvenliği birimi. Bu durumda çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 22/05/2003 tarihli ve İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma saatleri dikkate alınır.” Yarı zamanlı ve tam zamanlı İSG uzmanları arasında bir ayrım kanun yolu ile de belirlenmiştir.
Yarı zamanlı İSG uzmanı, İş Kanunu kapsamında iş sözleşmesine bağlı olarak yarı zamanlı çalışma olarak değerlendirilir. OSGB ile gerçekleştirilen hizmet sözleşmesi çerçevesinde işverene danışmanlık hizmeti verilmesini içermektedir.
İSG uzmanları, 6331 sayılı İSG Kanunu’nun 8’inci maddesi ile işyerinin tehlike sınıfına göre yasal sınıflandırmaya tabi tutulur. A, B ve C sınıfı sertifikaya sahip uzmanlar işyerlerinde görevlendirilebilecektir. Bunun sııflandırmasını yukarıda detaylı olarak aktarmıştık.
iş güvenliği uzmanlarının çalışma saatleri
- Az tehlikeli alanlarda çalışan işçi başına ayda en az 10 dakika.
- Tehlikeli alanlarda çalışan işçi başına ayda en az 20 dakika.
- Çok tehlikeli alanlarda çalışan işçi başına ayda en az 40 dakika.
Az tehlikeli sınıfta yer alan ve bin ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her çalışan için en az bir tam zamanlı İSG uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının tam katlardan fazla olması halinde, kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak, çalışan başına ayda minimum 10 dakika süre ile ayrıca İSG uzmanı görevlendirilir.
Tehlikeli sınıfta 500 ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinde her 500 çalışana en az bir tam zamanlı iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 500’ün tam katlarından fazla olması halinde, çalışan başına ayda minimum 20 dakika süreyle ek İSG uzmanı görevlendirilir.
Çok tehlikeli sınıfta 250 ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinde her 250 çalışan için en az bir tam zamanlı iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 250’nin tam katlarından fazla olması durumunda, kalan çalışan sayısı dikkate alınarak, çalışan başına ayda en az 40 dakika süreyle ek iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.
İSG Uzmanlığı Yetki ve Sorumlulukları Nelerdir?
İSG Uzmanı Yetki ve Sorumlulukları; Devletin ön gördüğü yasal düzenlemeler kapsamında açıkça ifade edilmiştir.
Yukarıda bahsi geçen iş yeri risk durumunu belirleme; raporlama, müdahale, işçi eğitim süreçleri veya bunların Bakanlığa iletimi kapsamında eyleme dönüşen görevlerinin haricinde; soyut temelde de bazı sorumluluklara uyması ya da iştirak etmesi gerekir.
- İş yerinde çalışma veriminin artırılması
- Riskli durumların hesaplarının yapılarak iş verenin olası manevi veya maddi zararlarını asgaride tutmak,
- İşçiler arasında ve nitelikli iş dağılımı arasında uyumlu bir çalışma düzeni kurmak,
- Çalışanların güvenliğini maksimize etmek ve sağlık şartlarını düzenli olarak kontrol etmek bunlardan sadece bir kaçıdır.
İSG Uzmanı Yetki ve Sorumlulukları iş yerinin dengesini sağlayan bir dinamiktir. Bu nedenle uzmanların seçimi; takibi, eğitimleri ve benzeri hususlar belli bir standardın varlığıyla mümkün olacaktır. Her gün değişen, gelişen farklı prensiplerin ortaya çıkması muhtemel bu sektörde; OSGB’ye bağlı olmak; hem de iş yeri hem de İSG uzmanı açısından önemlidir.
