Astım rahatsızlığı özellikle kış aylarında daha etkin şekilde hissedilen bir rahatsızlıktır. İş kollarına bakıldığında toz, ortam sıcaklık veya soğukluğu gibi birçok etmen de astımın mesleki bir rahatsızlık olarak ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Yani İSG ve mesleki astım doğrudan ilişkilidir. Alınacak önlemler ve erken teşhis için dikkatli gözlem en önemli tedbirdir.
İSG ve Mesleki Astım Krizleri
Astım krizine neden olan tetikleyicilerden kaçınmak ve nöbetine neyin neden olduğunu bilmekle başlar. Yaygın astım tetikleyicileri;
- Duman,
- Küf,
- Evcil hayvan kepeği
- Hava kirliliği
- Aşırı soğuk veya aşırı sıcak ortam
- Toz ya da
- Kimyasal tahriş edici maddeler olarak özetlenebilir.
Bu tip durum veya maddelere maruz kalınması kişinin astım geliştirmesi veya astımla ilgili semptomlar göstermesi olası bir durumdur. Haliyle işyeri koşulları da göz önüne alınarak gerekli ölçüm, tahlil ve muayenelerin zamanında gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Son dönemde yaşanan Covid salgını ile de akciğerleri doğrudan etkisi altına alan virüsü etkileri de göz önünde bulundurularak o hassasiyetle yaklaşılmalıdır.
Mesleki astım, işle ilgili en yaygın akciğer hastalığıdır. İşyerinde astım benzeri semptomlar sergileyen bir personel iki kategoriden birine girer:
- Mesleki astım : İşyerinde belirli faktörlerin neden olduğu bir astım.
- İşyerinde etkisi artan astım: Çalışma ortamında semptomları kötüleşen ve önceden astımı olan bir çalışanın dahil olduğu durumdur. Semptomların takibi, teşhisi ve tedavi süreci için daha fazla bilgi edinerek çalışmaya devam edilmesi gerekir.
Mesleki Astımın Belirtileri
Astım ülkemizde de pek çok kişinin tedavi gördüğü hayat ve çalışma şartlarını zayıflatıcı bir rahatsızlıktır. Mesleki astımın ana semptomu nefes darlığıdır. Bu, bir kişinin en basit görevleri yerine getirmesini engelleyebilir ve sonuç olarak çoğu zaman tam potansiyelini kullanamayacağı anlamına gelebilir.
Diğer semptomlar şunları içerir:
- Hırıltı
- Öksürme
- Göğüste sıkışma
Semptomlar işyerinde bir maddeye maruz kaldıktan hemen sonra veya birkaç saat sonra gelişebilir ve genellikle geceleri kötüleşebilir. Göz tahrişi, burun tıkanıklığı veya burun akıntısı da mevcut olabilir. Maddeye maruz kalma tamamen sona ererse, durumun iyileşmesi muhtemeldir.
Çoğu durumda, mesleki astım, gelişimin ilk iki yılı içinde tamamen tersine çevrilebilir. Buna rağmen, zararlı tetikleyicilere sürekli maruz kalmak, durumun daha da kötüleşmesine neden olacak ve tam iyileşme şansını azaltacaktır. Mesleki astım vakasının mümkün olduğu kadar erken belirlenmesi bu nedenle temel öneme sahiptir. Dolayısıyla sağlık gözetimi bir gerekliliktir. Bu nedenle, mesleki astım vakalarını hızlı bir şekilde tespit etme yeteneği, gerekli sağlık ve güvenlik standartlarını koruma konusunda işverenler için bir öncelik olmalıdır. Mesleki astımı tetikleyen bir durum tespit edildiğinde, işverenler tüm personelin korunmasını sağlamalıdır. Gerekli korumalar şunları içerir:
- Uygun koruyucu donanım giymek veya takmak ya da teşvik etmek
- Zararlı maddenin geliştirilmiş kontrolünü sağlamak
- Zararlı maddeleri başka bir zararsız ürün ile değiştirmek
- Çalışanın şirket içinde farklı bir role taşınmasını sağlamak.
İSG’de spirometri testinin önemi
Spirometri, akciğer yaygın olarak kullanılan bir solunum testidir . İşverenler, solunum sağlığını değerlendirmenin yanı sıra; çalışanların işyerinde belirli görevleri güvenli bir şekilde yerine getirme yeteneklerini taramak için bu testi yaptırmalıdır. İşverenler ayrıca işyeri sağlık ve güvenlik protokollerinin belirlenmesinde de spirometri testinden faydalanmalıdır.
Neden işçilerimize spirometri testi yaptırmalıyız?
Yetişkin astım vakalarının yaklaşık yüzde 15’i mesleki maruziyetlerden kaynaklanmaktadır. Mesleki ya da işle etkisi artan astıma atfedilen riskleri ortaya çıkarmak ve azaltmak gerekir. Bu da ancak periyodik muayene ve test sonuçlarıyla gerçekleştirilebilir.
- İnşaat işçileri
- Orman işçileri
- Fabrika işçileri
- Kaynakçılar
- Elektrikçiler
- Doğrudan risk altında olan iş kollarından bazılarıdır.
İSG Kapsamında Astım İçin Alınabilecek Önlemler
İş niteliğinden kaynaklanan astımı olan işçilere yönelik maruziyetleri önleyebilecek uygulamalar devreye alınmalıdır.
Örneğin, işveren bir çalışanında mesleki astım semptomlarını ne kadar erken tespit ederse; rahatsızlığı tamamen ortadan kaldırabilecek tedaviye de o kadar erken başlayabilir.
- Astım hastası ya da astımı tetiklenen çalışanın çalışma yeri değiştirilmelidir.
- Periyodik muayene, solunum testi ve düzenli kontrollerle kişi takip edilmelidir.
- İş niteliğinden kaynaklanan tetikleyici faktörün ölçümlerinin düzenli yapılması ve sürecin değerlendirilmesinin önlemler kapsamında yeniden gerçekleştirilmesi gerekir.
İş Sağlığı ve Güvenliği uygulamalarında astım ciddi mesleki rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Bu nedenle düzenli muayene, kontrol ve ölçümler konusunda hassas davranılması gerekir. İş yerinizin toz, sıcaklık veya nem gibi ölçümleri için EnderOSGB’yi arayarak bilgi alabilirsiniz.
