İSG kapsamınla oluşabilecek olumsuz gelişmelerin önüne geçmek pek tabii ki kontrol, denetim ve analizlerle mümkündür. Bu süreçte risk analizi büyük önem taşımaktadır. Bu adımı atlamadan tam anlamıyla yaptıran veya yapan işletmelerde kaza riski ciddi oranda düşmektedir. Risk analizi nedir?, Nasıl yapılır? Nelere dikkatle yaklaşılmalıdır? Bu yazımızla kısaca özetledik.
Risk analizi, potansiyel olarak risk altında olan birey ve iş yerlerinin sağlık ve güvenliğine yönelik olumsuz etkilerin olasılıklarını değerlendirmek için yapılması gereken analizdir. Sistemli yürütülmesi gereken bir süreçtir. Genel, özel ve şahsi riski olan işçiye yönelik riskler tüm detaylarıyla değerlendirilmeli ve raporlanmalıdır.
Risk Analizi Nedir ve Neleri Kapsar?
Söz konusu analiz, genel İSG süreci ve yönetimi için aşağıdaki üç adımı kapsar:
- Zarar verme potansiyeline sahip tehlikeler ve risk faktörlerinin belirlenmesi ki bu tanımlama sürecidir.
- Bu tehlikeyle ilişkili risklerin değerlendirilmesi bir diğer deyişle analiz adımı ve
- Tehlikeyi ortadan kaldırmak için uygun çözüm yollarının yolları belirlenmesi, çözümü ve kontrolüdür.
Risk değerlendirmesi, çalışana ve çalışılan yere zarar verebilecek dinamikleri, durumları, süreçleri belirlemek için risk unsurlarına kapsamlı bir bakıştır. Tanımlama yapıldıktan sonra, riskin ne kadar olası ve şiddetli olduğunu analiz eder ve değerlendirirsiniz. Bu belirleme yapıldığında, oluşabilecek zararı kaldırmak veya kontrol etmek için hangi önlemlerin alınması gerektiğine daha kolay karar verebilirsiniz.
Risk analizi neden önemlidir?
- Risk analizi, iş sağlığı ve güvenliğinin ayrılmaz bir parçasını oluşturdukları için çok önemlidir. En ciddi faydaları ise şu şekilde özetlenebilir.
- Tehlikeler ve riskler konusunda farkındalık yaratır.
- Kimlerin risk altında olabileceği belirlenir.
- Belirli bir risk durumu için bir denetimlerin gerekliliği netleşir.
- Olası yaralanmaları veya hastalıkların ortaya çıkması, önlenmesi, tespitini kolaylaştırır.
- Yasal gerekliliklerin yerine getirilmesini hızlandırır.
Risk değerlendirmesi ne zaman yapılmalıdır?
Analizin ne zaman yapılması gerektiği de önemli bir ayrıntıdır. Bu süreç uluslararası ve ulusal hukuki çerçevede net bir şekilde sıralanmıştır. Bunlar;
- Yeni kurulumlar öncesi;
- Ürün, makine, alet, ekipman değişiklikleri;
- Herhangi bir arıza, kaza vb. durumlarda;
- Tehlikeler tanımlandığında analiz yapılmalıdır.
Risk analizi nasıl planlanmalı?
- Risk değerlendirmenizin kapsamını netleştirin.
- İhtiyaç duyulan ekip, ekipman, bilgi vb. isteleyin.
- Ne tür risk analizi yöntemlerini kullanacağınızı belirleyin.
- Analiz konusunda bilgilendirilmesi ya da analiz sırasında bulunması gereken kişilerin listesini hazırlayın.
- Eş zamanlı uygulamada olan yasalar, yönetmelikler, kurallar veya standartlar ile ilgili yürütülmesi gerekenler ve bunlara yönelik dokümantasyonların nasıl hazırlanacağı önceden planlanmalıdır.
Risk değerlendirmesi nasıl yapılır?
Değerlendirmeler, yetkin bir kişi veya kişilerden oluşan bir ekip tarafından yapılmalıdır. Ekipte veya bilgi kaynakları olarak, operasyona en aşina olan kişiler olduğundan, çalışan denetçiler ve işçilerin de bulunması önemlidir.
Genel olarak, bir analiz için şu yönerge kullanılır
- Tehlikeleri tanımlayın.
- Meydana gelen bir yaralanma veya hastalık gibi zarar olasılığını ve ciddiyetini belirleyin.
- Normal çalışma durumlarının yanı sıra bakım, kapatmalar, elektrik kesintileri, acil durumlar, aşırı hava koşulları vb. gibi standart dışı olayları da göz önünde bulundurun.
- Güvenlik Bilgi Formu, üretici önerileri, test sonuçları, işyeri denetim raporları, kaza kayıtları gibi sağlık ve güvenlik bilgilerini, gözden geçirin
- Yetki alanınız için asgari yasal gereklilikleri kontrol edin.
- Risk kontrol yöntemleri hiyerarşisini kullanarak tehlikeyi ortadan kaldırmak veya riski kontrol etmek için gerekli çalışmaları belirleyin.
- Tehlikenin ortadan kaldırılıp kaldırılmadığını veya riskin uygun şekilde kontrol edilip edilmediğini doğrulamak için kontrol edin.
Gerekli olabilecek her türlü belge veya kaydı saklamalısınız. Belgeleme, riski analizi için kullanılan süreci detaylandırmayı, herhangi bir değerlendirmenin ana hatlarını çizmeyi veya sonuçların nasıl yapıldığını detaylandırmayı içerebilir.
Risk Analizi Yapmamanın Sonuçları Nelerdir?
Risk değerlendirmeleri yasal bir gerekliliktir. Ancak bunu yapmamak, daha büyük sonuçlar doğurabilir. Bu sonuçları sıralayalım.
Artan kaza riski
Belgenizin olması kazayı durdurmaz. Ancak risk değerlendirmesi bir belgeden daha fazlasıdır. Bir risk değerlendirmesinin yapılmaması, risklerin kontrol altında olmayabileceği anlamına gelir. Belki bu görevi daha önce yüzlerce kez ama farklı bir ortamda yaptınız ya da bir aleti değiştirdiniz. Ya da aynı iş üzerindeki performans değişti. Her durumda, yeni veya kontrol edemeyeceğiniz riskler olabilir. Bu riskleri dikkate almamak, sizin ve çalışanlarınızın bir kaza geçirme olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Tehlikelerin farkında olmamak
- Tehlikelerin farkında değilseniz, size neyin zarar verebileceğini veya neden korunmanız gerektiğini nasıl bilebilirsiniz?
- Bir risk değerlendirmesi yapmazsanız, riskleri kontrol edip etmediğinizi nasıl anlarsınız?
- Hangi tehlikeler söz konusu
- Kim zarar görebilir
- Nasıl zarar görebilirler?
- Hangi kontroller yürürlükte
- Hangi ekstra kontroller gerekli olabilir?
- Risk, bir kişinin tehlikeden zarar görme olasılığıdır. Riskleri kontrol etmiyorsanız, insanlar zarar görebilir.
Denetimler
Bir risk değerlendirmesi yapmamanın ilk sonucu, kaza riskinin artmasıydı. Ciddi bir kaza olduğunda bu durumun yasal gereklilikleri de karşınıza çıkacaktır.
İş yerinizi denetime gelecek müfettişler, sadece kaza geçirenleri değil, herhangi bir iş yerini habersiz ziyaret etme yetkisine sahiptir . Böylece herhangi bir zamanda rastgele denetlenebilirsiniz.
Ancak bir kaza geçirirseniz, bu sizi teftiş için hedef alma olasılığını artırabilir.
- Önceki performans
- işçiler, halk veya başkaları tarafından dile getirilen endişeler
- olay incelemeleri
- yaralanmaların, hastalıkların ve tehlikeli olayların raporları yeniden gündeme gelecektir.
Bir kazanın risk değerlendirmesi yapmamanızdan kaynaklandığını tespit ederse, artık konu yasal olarak canınızı sıkacaktır. Bu hem mali hem de manevi kayıpları ardından getirecektir.
Yaptırım
Risk değerlendirmeleri yasal bir gerekliliktir. Dolayısıyla, çalışmanızı değerlendirmede başarısız olursanız, kanunları çiğniyorsunuz demektir. Yaptırım, tavsiye ve uyarıları içerebilir ve durumun ciddiyetine göre ihbar ve kovuşturmalara kadar devam edebilir.. İhlal ne kadar ciddiyse yaptırım eyleminin de o kadar güçlü olması muhtemeldir.
Proje gecikmeleri
İşinizi değerlendirerek, önceden plan yapabilirsiniz. Bu, işi yapmak için neye ihtiyacınız olduğunu bildiğiniz ve gecikme riskini azaltabileceğiniz anlamına gelir. Kazalar gecikmeler yaratır.
Mali sonuçlar
Çalışmanızı değerlendirme riskini almazsanız, boşa para harcıyor olabilirsiniz. Çünkü, daha önce de söylediğimiz gibi, sağlık ve güvenlik konusunda alınan önlemler sizi maddi anlamda da korur.
Risk değerlendirmesi ile
- Proje gecikmeleri önlenir
- Gecikmeleri telafi etmek için fazla mesai maliyeti olmaz
- Malzeme ve ekipman hasarı gerçekleşmez
- Kötü sağlık ve güvenlik nedeniyle birinin yaralanması veya ayrılması durumunda bilgi, beceri ve deneyim kaybı oluşmaz
- Yaralanan personeli değiştirmek veya kaybedilen zamanı telafi etmek için gereken geçici işçilerin maliyetini hesaplamanız gerekmez.
- Hastalık parası ödemezsiniz.
- Kaza soruşturmasında harcanan zamanın maliyetini karşılamak zorunda olmazsınız.
- Uygulama ve para cezaları ya da tazminat ve yasal ücretleri düşünmezsiniz.
- Ticari itibarınızı korursunuz.
- Kayıp siparişler ve sözleşmeler olmaz.
Müşteri kaybı
Çoğu ticari müşteri, iş için teklif bile vermeden önce risk değerlendirmelerinin kanıtlarını görmek ister. İnsanlar işlerine veya projelerine zarar vereceğini düşünürlerse sizinle çalışmaktan kaçınırlar. Bunlar, risk değerlendirmelerini uygulamaya koymazsanız meydana gelebilecek sonuçlardan bazılarıdır. Ama muhtemelen farkında bile olmadan işinizi her zaman riske atıyorsunuz.
Risk Değerlendirmesi Yaparken Sorulması Gereken Sorular
Hangi sektörde çalışıyor olursanız olun, teknoloji muhtemelen işinizin giderek daha öne çıkan bir yönü haline geliyor. Bu hayatınızı kolaylaştırsa da firmanızın güvenliğine yönelik bir takım riskler de oluşturur, bu nedenle uygun stratejilere sahip olduğunuzdan emin olmanız gerekir. Güvenlik riski değerlendirmesi, işletmenizi gereksiz risklerden koruyan çözümler bulmanın ilk adımıdır.
- En Önemli Varlıklarımız Neler?
- Hangi Riskleri Görüyorsunuz?
- Riskleri Azaltmak İçin Hangi Stratejileri Önerirsiniz?
- Mevcut Güvenlik Sistemimizin Güçlü Yönleri Nelerdir?
- Hangi Genel Çözümler Gereklidir?
- Başka Hangi Ürün/Kkoruma/Makine/Ekipmana İhtiyacımız Olabilir?
- Ne Sıklıkta Personel Değişiyor?
Risk Analizi Nedir? Nasıl planlanır kısaca özetledik. Sürecin işleyişi ve devamında yapılması gerekenler veya işyeriniz için risk analizi çalışması talepleri hakkında uzmanlarımıza ulaşabilir; süreci iş birliğimizle tamamlayabilirsiniz. Risk analizi çözümü için tıklayın.
