Vardiya sisteminin çalışanlarının karşılaştığı en büyük sağlık sorunu, sirkadiyen ritmin kesintiye uğramasıdır. Vardiya genellikle uyku/uyanıklık döngüsü de dahil olmak üzere sirkadiyen ritim tarafından düzenlenen vücudun sistemlerini bozar. Vardiyalı çalışmanın uzun süreli etkisi konusunu sizler için kısaca aktardık.
Vardiyalı çalışmanın uzun süreli etkisi nelerdir?
Çalıştığınız yıl sayısı arttıkça, kronik sağlık sorunları yaşama riskiniz de artar. Her vardiyalı çalışma kronik tıbbi rahatsızlıklara ya dahastalıklara yol açabilir.
Kanser
Dengesiz bir sirkadiyen ritim hücresel fonksiyonunuzu etkiler. DNA onarımını, hücre döngülerini ve hücre ölümünü etkileyebilir. Sirkadiyen ritimdeki sürekli bozulmalar sonunda kansere yol açabilir.
Yeterince uyusanız bile, vardiyalı çalışanların deneyimlediği ışık ve karanlığın tersine dönmesi, daha hızlı uykuya dalmanıza ve daha derin uyumanıza yardımcı olan bir hormon olan melatonin üretiminizi ve salınımınızı etkileyebilir. Hücreler gerektiği gibi çalışmadığında ve derin uyku sırasında onarılmadığında, DNA hasarı birikir, tümörler baskılanmaz veya kanser daha kolay ilerleyebilir.
Kalp-damar hastalıkları
Daha uzun veya standart dışı bir programda çalışmak, kalp hastalığı veya felç için daha yüksek riske yol açabilir. Beş yıl veya daha uzun süre dönüşümlü gece vardiyasında çalışan kadınlarda, hiç gece vardiyasında çalışmamış kadınlara kıyasla her nedene bağlı ölüm ve kalp damar hastalığı riskinin daha yüksek olduğu bulundu .
Uzmanlar vardiyalı çalışanların kardiyovasküler hastalık riskinin daha yüksek olmasını şu faktörlere bağlıyor:
- Standart dışı bir programı sürdürmenin neden olduğu kronik stres
- Daha uzun saatler çalışmayla bağlantılı olan yüksek tansiyon
- Yüksek vücut kitle indeksi veya sigara kullanımı gibi artan metabolik risk faktörleri
Gastrointestinal bozukluklar
Vardiya sisteminde çalışan kişilerin şunları deneyimleme olasılığı daha yüksektir:
- Karın rahatsızlığı
- Kabızlık
- İshal
- İrritabl bağırsak sendromu
Vardiyalı çalışmayla ilişkili uyku eksikliğinden bağırsak işlev bozukluğu ortaya çıkabilir. Vardiyalı çalışan olarak yedikleriniz uzun vadeli gastrointestinal hastalık riskinizi de artırabilir. Birçok vardiyalı çalışan, vardiyalı olmayan çalışanlarla aynı miktarda kalori tüketir. Ancak diyetlerinde, katkı maddeleri bağırsak mikrobiyomunu değiştirebilen işlenmiş gıdaların bulunma olasılığı daha yüksektir.
Ruhsal sağlık bozuklukları
Standart dışı bir programda çalışmak ilişkileri sürdürmeyi zorlaştırır ve izole edici olabilir. Gece veya tutarsız saatlerde çalışan kişilerin standart gündüz programlarında çalışan kişilere göre stres veya psikolojik zorluk yaşama olasılığı daha yüksektir.
Araştırmacılar, 175.000’den fazla kişi üzerinde yaptıkları çalışmada vardiyalı çalışmanın depresyon veya anksiyete geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu buldular. Vardiya sıklığı ne kadar yüksekse risk de o kadar yüksektir.
Obezite ve Tip 2 diyabet gibi metabolik bozukluklar
Metabolik bozukluklar, bozulmuş bir metabolizmadan kaynaklanan durumlardır. Sirkadiyen ritminizi değiştiren vardiyalı çalışma, metabolizmanızı yönlendiren hormonlarınızın dengesini bozabilir. Diğer yazılar için Sosyal medyada bizi takip edebilir, daha fazlası için uzmanlarımızı arayabilirsiniz.
