İşinizin sizi meslek hastalığına yakalanma riskine sokup sokmadığını öğrenin. Tozlar, lifler, kimyasallar veya dumanların etrafında çalışmak sizi mesleki hastalıklara yakalanma riskine sokabilir. Çalışmalar, tüm kanserlerin %4 ila %10’unun iş maruziyetinden kaynaklandığını gösteriyor. Meslek hastalığı riskini artıran işler hangileri gelin tek tek aktaralım. Daha fazlası için Çalışma Bakanlığı Meslek Hastalığı bölümünü ziyaret edebilirsiniz.
Meslek Hastalığı Riskini Artıran İşler Nelerdir?
Meslek hastalığı riskinin arttığı iş türlerini bilmek, sağlığınızı korumak için önleyici adımlar atmanıza yardımcı olabilir.
Binlerce potansiyel olarak tehlikeli işyeri maddesi hastalığa veya rahatsızlığa neden olabilir. Her ne kadar tehlikeli maruziyetler genellikle kömür madencileri veya tarım işçileri gibi el işçiliği yapan işçilerde meydana gelse de, toksik küfün sorun olduğu ofis binaları gibi daha zararsız ortamlarda da meydana gelebilir.
Hangi Meslekler Solunum Yoluyla Maruziyet Riskleri Taşır?
Meslek hastalığı riski olduğu bilinen bazı yaygın işler aşağıda listelenmiştir. Ancak mesleğiniz listede yer almasa bile hangi maruziyetlerden endişelenmeniz gerektiği ve hangi belirtilere dikkat etmeniz gerektiği konusunda fikir edinebilirsiniz.
Madenciler
Madencilik, sondaj veya toprakta patlatma içeren herhangi bir iş sizi, zararlı tozlara maruz bırakabilir. Silika tozunun solunması, ciddi, tedavi edilemez. Bazen ölümcül bir akciğer hastalığı türü olan silikozise neden olabilir. Silika maruziyeti aynı zamanda akciğer kanserine ve amfizem ve kronik bronşiti içerenakciğer hastalığına (KOAH) yol açabilir. Kömür madencileri akciğerlerde kalıcı hasara ve hatta ölüme neden olabilecek akciğer hastalığına yakalanma riskiyle de karşı karşıyadır.
İnşaat işçileri
Meslek hastalığı riskini artıran işlerden beton, çimento, yalıtım ürünleri, zımparalama veya delme aletleriyle çalışan inşaat işçileri de silika maruziyeti nedeniyle risk altındadır. İnşaat işçileri de ahşap tozuna maruz kalma nedeniyle risk altındadır. Tahta tozu, burun ve sinüs boşluğu kanseri gibi çeşitli solunum sorunlarına neden olabilir. Tahta tozu ayrıca alerjik reaksiyonlara, astıma ve kontakt dermatite (kırmızı, kaşıntılı deri döküntüsü) neden olabilir.
Kimyasal dumanlar aynı zamanda inşaat işçilerini riske sokan tehlikeli maddelerdir. Yalıtım, boya, poliüretan, halı, solventler ve yapıştırıcı gibi ürünler havaya kimyasal dumanlar salarak astıma veya kronik bronşite neden olabilir. Bu ürünlerle cilt teması da kontakt dermatite neden olabilir. Sulu gözler, burun tahrişi veya boğaz ağrısı, bu maruziyetlerin sizi etkilediğinin işaretleridir.
Bir diğer ciddi maruz kalma ise asbesttir. Eski binalarda çalışan inşaat işçileri, ciddi bir akciğer hastalığı türü olan asbestoza ve ölümcül bir kanser olan mezotelyoma neden olabilen asbestle temas edebilir.
Kaynakçılar
Kaynak işlemi, zehirli dumanlar üreten erimiş metalle çalışmayı içerir. Birçok metal ısıtıldığında zehirlidir. Ancak metal kaplamalar da tehlikeli olabilir. Manganez (kaynak çubuklarında kullanılır) özellikle zararlıdır ve CDC’ye göre tüm kaynak dumanlarında mevcuttur . Manganez titreme, yorgunluk, baş ağrısı, yutma sorunları ve vücut sertliğine neden olan parkinson benzeri bir hastalığa neden olabilir. Kaynak dumanı aynı zamanda KOAH’a ve akciğer, gırtlak ve idrar yolu kanserlerine de neden olabilir. Kaynakçıları endişelendirmesi gereken semptomlar arasında öksürük, hırıltı, nefes darlığı ve baş dönmesi yer alır.
Çiftlik İşçileri
Hasat edilmiş tahıllar ve ürünlerle çalışıyorsanız çiftçi akciğeri gelişme riskiyle karşı karşıya olabilirsiniz. Çiftçi akciğeri, mahsullerde, özellikle de samanda bulunan küf sporları veya bakterilerin neden olduğu alerjik bir hastalıktır. Maruz kalmalar, inhalasyondan saatler sonra ani astım benzeri ataklara neden olabilir. Semptomların yavaş başlamasına neden olabilir. Uzun süreli maruz kalma kalıcı akciğer hasarına ve hatta ölüme neden olabilir. Sürekli öksürük, nefes darlığı, yorgunluk yaşıyorsanız veya uzun süren bir soğuk algınlığınız varsa doktorunuza başvurmalısınız.
Meslek hastalığı riskini artıran işleri yapan çiftlik işçileri aynı zamanda siloda fermente edilen taze hasat edilmiş mahsullerden çıkan zehirli gazın solunmasından kaynaklanan silo doldurucu hastalığına yakalanma riskiyle de karşı karşıyadır. Silo doldurucusu hastalığı ciddi akciğer hastalığına veya ölüme neden olabilir. Semptomlar ani olabilir ve maruziyetten birkaç dakika sonra yaşamı tehdit edebilir. Ancak genellikle 30 saat içinde ortaya çıkar. Öksürük, nefes darlığı, baş dönmesi veya göğüste yanma hissi derhal tıbbi müdahale gerektirir.
Pamuk, Keten veya Kenevir İşçileri
İşlenmemiş pamuk, keten veya kenevirden kaynaklanan toza maruz kalmak, byssinosis veya kahverengi akciğer adı verilen bir akciğer hastalığına neden olabilir. Bissinoz semptomları astım semptomlarına benzer olabilir ve göğüste sıkışma, hırıltı veya öksürüğü içerebilir. Uzun süre maruz kalan işçilerde kalıcı akciğer hasarı mümkündür.
Dizel dumanına maruz kalan işçiler için riskler
Duman akciğer kanserine neden olabilir ve kalp ve solunum yolu hastalığı riskini artırabilir. Dizel egzozu gözlerinizi, burnunuzu, boğazınızı ve ciğerlerinizi tahriş edebilir. Midenizin bulanmasına veya başınızın dönmesine neden olabilir. Dizel maruziyetini içeren meslekler arasında dizel ekipmanın maden, tünel veya garaj gibi kapalı alanlarda çalıştırıldığı meslekler yer alır. Yükleme rıhtımlarında, köprülerde, demiryollarında ve çiftliklerde çalışanlar da dizele maruz kalabilir. Uygun havalandırma ve ekipman bakımı dizelle ilgili sağlık sorunlarının tehlikelerini azaltabilir.
Gürültüye Maruz Kalan İşçiler İçin Riskler
Gürültülü makine ve aletlerin etrafında çalışmak sizi işle ilgili en yaygın sağlık sorunlarından biri olan işitme kaybı ile karşı karşıya bırakır. Yüksek gürültü seviyelerine uzun süre maruz kalmak, kalıcı işitme kaybına ve kulak çınlamasına neden olabilir.
Naylon Liflere Maruz Kalan İşçiler İçin Riskler
Naylonun “sürü” adı verilen küçük şeritler halinde kesildiği alanlarda çalışanlar, hastalığa yakalanabilir. Sürü ürünü, halı, döşeme ve battaniye gibi çeşitli ev eşyalarının yapımında kullanılır. Havadaki küçük lifleri soluyan işçilerin akciğerlerinde iltihaplanma ve yara izi gelişebilir. Sürü işçisinin akciğerinin belirtileri göğüs ağrısı, öksürük ve nefes darlığını içerir.
Havacılık ve Uzay Endüstrisi Çalışanları İçin Riskler
Berilyum füzelerde, uzay gemilerinde, uçaklarda ve uydularda kullanılan hafif bir metaldir. Berilyum deriden emilebilir ve tahriş edici olabilir. Solunan berilyum, ciddi ve ölümcül bir akciğer hastalığı olan akciğer kanserine veya berilyoza neden olabilir. Beriliyoz belirtileri aktivite ile nefes darlığı, kuru öksürük, yorgunluk ve kilo kaybıdır.
Tatlandırıcılar ve Patlamış Mısır İşçileri İçin Riskler
Mikrodalgada patlamış mısır tesislerinde çalışan işçiler ve aromalarla çalışan diğer kişiler, bronşiyolit obliterans veya ciddi bir akciğer hastalığına yakalanabilir. Tatlandırıcı endüstrisi, binden fazla bileşenin işçi sağlığı için tehlikeli olma potansiyeline sahip olduğunu tahmin ediyor. Donlar, şuruplar, patates cipsi, kek karışımları ve margarinler gibi tereyağı aroması kullanan ürünlerle çalışırsanız risk altında olabilirsiniz. Meslek hastalığı riskini artıran işler elbette bunlarla sınırlı değil. Ancak gerekli önlemleri almak ve eğitimleri aksatmamak elimizde.