İSG sadece maddi olasılıklarla gerçekleşecek risk unsurlarını değil; mobbing ya da işçinin kişisel endişeleri ile de ortaya çıkacak riskleri de kapsar. Stres ve İSG birincil derecede ilişkili konulardandır.
İşçiler, işveren talepleri aşırı olduğunda veya bunlarla başa çıkma kapasiteleri yetersiz olduğunda stres yaşarlar; bu stres unsuru da iş kazaları için sayılan faktörlerden biri olan dikkatsizliği beraberinde getirir.
Uzun süreli stres yaşayan işçiler, kardiyovasküler hastalık veya kas ve iskelet sistemi sorunları gibi ciddi fiziksel sağlık sorunları geliştirmeye devam edebilirler .
Stres iş güvenliğimizi olumsuz etkileyebilir mi?
Stres kişinin genel sağlık durumunu etkileyecektir. Aynı durum iş yeri güvenliği ve kişinin risklere karşı hazırlıklı olmasını da etkileyecektir.
Stresin vücut üzerindeki yaygın etkileri nelerdir?
İşyerinde ya da özel hayatında stres yaşayan kişiler; bedensel olarak da bazı rahatsızlıkları geliştirir. Genel bazda görülen bu rahatsızlıklar;
- Baş ağrısı,
- Kas ağrıları,
- Gögüs ağrıları,
- Artan kalp hızı veya kan basıncı,
- Zayıflamış bağışıklık sistemi,
- Yorgunluk ya da uykusuzluk,
- Mide ve sindirim sorunları,
- Yüksek kan şekeri,
- Enerji üretim sistemleri için kanda artan kolesterol ayrıca yağ asitleri oluşumunu geliştirir.
- Tüm bunların dışında işyerinde de risk oranını artıracak ruhsal dengesizlikler de yaşatacaktır.
- Artan unutkanlık,
- Endişeli ruh hali,
- Huzursuzluk,
- Asabi davranış
- Net düşünme veya odaklanma yeteneğinin azalması.
Stres ve İSG Kapsamında İşverenler Neler Yapabilir?
Stresi kontrol etmek öncelikli olarak işveren, yönetici sorumluluğunda; İSG profesyonellerinin de önerileri ile mümkündür. İş yerinde stresi asgariye indirmek için aşağıdaki yönergelere göz atmanızda fayda var. Stres ve İSG Kapsamında İşverenler Neler Yapabilir? cevaplayalım.
- İş yerinde strese neden olan endişe yaratan fiziksel etkenler ortadan kaldırılmalıdır.
- İş yeri çok gürültülü veya havalandırması yetersiz ya da aşırı sıcak/soğuk ise bu durum gözden geçirilmelidir.
- Zorlayıcı, tekrarlayan veya aşırı yorucu hareketleri azaltmak için iş istasyon ve mekanları tasarımı yeniden değerlendirilmelidir.
- Çalışana kulak vermeli mobbing, taciz vb. olayların gelişine izin verilmemeli ya da olası bir yaşanmışlık durumunda psikolojik destek sağlanmalıdır.
- Personelin pozisyonlarında başarılı olmak için ihtiyaç duydukları eğitim, beceri veya kaynaklara sahip olduğundan emin olun.
- Tüm çalışanlara adil ve saygılı bir şekilde davranılmasını sağlayın.
- Stresi ciddiye alın ve çok fazla baskı altında olan personele karşı anlayışlı olun.
- Bir kişinin stresle baş etmede sorun yaşayabileceği belirti veya semptomların farkında olun.
- Çalışanları karar alma sürecine dahil edin ve doğrudan veya komiteler vb. aracılığıyla girdilerine izin verin.
- Yöneticileri anlayışlı bir tutuma sahip olmaya teşvik edin.
- Çalışanları arasında stres belirtileri arayarak proaktif olun.
- Stresin gerçek kaynağını hedefleyen iş yeri sağlık veya zindelik programları sağlayın .
İş Stresinin Nedenleri
Genel olarak işle ilgili strese neden olan faktörlerden bazıları aşağıdaki gibidir.
- Uzun çalışma saatleri
- Ağır iş yükü
- Firma içindeki değişiklikler
- İş yetiştirme baskısı
- Görev değişiklikleri
- İş güvensizliği
- Verilen işin fazla durağan oluşu
- İş için yetersiz beceri sahibi olmak
- Çok fazla veya aşırı denetim
- Yetersiz çalışma ortamı
- Uygun kaynakların eksikliği
- Ekipman eksikliği
- Taciz
- Ayrımcılık
- İş arkadaşları veya patronlarla zayıf ilişkiler
- İş yerinde ölüm gibi olaylar.
İşçi İş Yerindeki Stresle Nasıl Başa Çıkabilir?
- İşle ilgili stresten rahatsızlık duyan işçi de kendine göre önlemlerle bu geçici süreci atlatabilir.
- Stres seviyesini azaltmak için işte yapılması gereken değişiklikler düşünülmeli, ayrıca bir plan dahilinde harekete geçilmelidir.
- İşçi endişelerini işveren veya insan kaynakları yöneticisi ile konuşmalıdır.
- İşçi, en zor işleri sabahın ilk çalışma saatlerine ayarlamalıdır.
- İşçi, sağlıklı bir diyet uygulamalı ayrıca düzenli olarak egzersiz yapmalıdır.
- Motivasyon için rahatlatıcı bir rutin oturtmalıdır. Spor, meditasyon ya da yürüyüş gibi…
- İşçi ailesiyle daha sık vakit geçirmeli. Alkol gibi alışkanlıklardan uzak durmalıdır.
- Eğer işçi bu durumdan kendi telkinleri ile uzaklaşamıyor ise mutlaka bir uzmandan görüş almalıdır.
İş Yerinde Stresi Önlemenin Faydaları
- Zayıf zihinsel ve fiziksel sağlığın azaltılmış semptomları
- Daha az iş kazası, daha az hastalık ve zaman kaybı
- Azalan hastalık izni kullanımı, devamsızlık veya personel devri
- Artan üretkenlik
- Daha fazla iş tatmini
- Artan iş bağlılığı
- İşveren için azaltılmış maliyetler
- İyileştirilmiş çalışan sağlığı ve ekip refahı.
Stres ve İSG doğrudan ilintili olmasına karşın manevi bir unsur olması sebebi ile çok yakından takip edilmez. Oysa ki kazalar kişiye ve kişinin ruh haline de bağlıdır. Stresle ortaya çıkabilecek sorunlar ve diğer ortaya çıkacak riskler konusunda uzmanlarımızdan danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.
