İş kazası bir iş yerinde faaliyet gösteren her işçi için muhtemel bir olaydır. Oluşan bir kazaya yönelik adımlar önemli bir rutin haline getirilmelidir. İş kazası bildirimi, işçinin iş yerinde geçirdiği kazanın, işveren tarafından resmi kurumlara yapması olarak tanımlanabilir. İş kazası bildirimi ilgili kanunda belirtilen süre içerisinde SGK’ya yapılır. Kuruma süresi içerisinde bildirim yapılmazsa, işveren için para cezası söz konusu olacaktır. İş kazası bildirimi nasıl yapılır? Süresi nedir açıklayalım.
Çalışan kaza geçirdiğinde iş yeri sınırları içerisinde olmasa dahi iş kazası sayılan haller de vardır. Tüm bu hususlar Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (5510 Sayılı) kapsamında düzenlenmiştir.
İş Kazasının Ortaya Çıktığı Haller
İş kazası kavramının ortaya çıkacağı durumlar 5510 Sayılı Kanunun 13’üncü maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre işçinin geçirmiş olduğu kazanın iş kazası olarak sayılabilmesi için aşağıda belirtilen şartlar oluşmalıdır.
- İşçinin iş yerinde olduğu sırada kazanın gerçekleşmiş olması,
- Sigortalı bulunduğu yer tarafından yapılan iş sebebiyle ya da bağımsız olarak kendi adına çalışıyor ise yaptığı iş sebebiyle,
- İşveren tarafından başka bir yere gönderilmesi sebebiyle işini yapamadığı dönemlerde,
- Süt iznine çıkan kadının, çocuğunu emzirmek için ayırdığı zamanlarda,
- İşveren tarafından sağlanan araçla yapılan kazalarda
Yukarıda saydığımız hallerde ortaya çıkan iş kazasının işveren tarafından SGK’ya iş kazası bildirimi olarak iletilmesi gerekmektedir. İşçinin ücretli ya da ücretsiz izin kullandığı hallerde geçirmiş olduğu kazalar bu kapsamda sayılmamaktadır.
İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır?
SGK İş Kazası Bildirimi online sistem üzerinden ve e-bildirim programı üzerinden yapılmalıdır. Bilgi işlem altyapısında problemlerin olması, yani kaza bildirimin dijital ortamda yapılamadığı durumlarda Kaza ve Meslek Hastalığı Formu manuel yani elle doldurulmalı işveren ya da kaza geçiren çalışan tarafından kanunda belirtilen süre içerisinde SGK’ ya elden teslim edilmelidir.
İşçinin İş Kazası Geçirdiği Durumda Faydalanabileceği Haklar
- Sigortalı çalışana, geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
- Gerçekleşen kazanın doğurduğu sonuca göre sürekli iş göremezlik ödeneği tanımlanabilir.
- Kaza sonucu işçinin ölmesi halinde, hak sahiplerine gelir bağlanır.
- Ölen sigortalı çalışanın cenaze masrafları karşılanır.
- İşinin ölmesi durumunda hak sahiplerine maddi veya manevi tazminat verilebilir.
İş Kazası Bildirim Süresi
İş kazası bildirim süresi işverenin kazayı öğrenmesi zamanına göre değişim gösterecektir. Kazanın gerçekleştiği anda işveren ortamda bulunsun veya bulunmasın derhal kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunulmadır. SGK’ya iş kazası bildirim süresi üç iş günüdür. Bu sürenin başlangıcı duruma göre değişebilmektedir.
Çalışan, işverenin de olduğu iş yerinde kaza geçirmişse 3 iş günü kazanın gerçekleştiği günden sonraki gün işlemeye başlar. Ancak işçi kaza geçirdiğinde işverenin olmadığı, hemen haberdar olamayacağı bir yerde bulunuyor ise SGK’ya bildirim süresi, işverenin kazayı öğrendiği tarih itibarıyla başlar.
Eğer işçi kendi adına ise ve gerçekleşen kazanın doğurmuş olduğu engellerin kalkmasından itibaren 3 iş günü içerisinde Kuruma bildirimde bulunmalıdır. Bu süre hiçbir koşulla kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren bir aylık süreyi geçemez.
İş Kazası Bildirimi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
İş kazasını bildirmediğiniz takdirde cezası nedir?
Gerçekleşen bir iş kazasını bildirmediğiniz ya da geç bildirdiğiniz takdirde 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa ve 2023 yılı için belirlenen rakamlara göre minimum 15 Bin 529 Türk Lirası ceza ödemek zorunda kalırsınız.
İş Kazası Geçiren İşçinin Hakları Nelerdir?
Kaza geçiren işçinin hem SGK’dan hem de işvereninden talep edebileceği haklar söz konusudur.
İş Kazası Geçiren İşçi İşvereninden
- İş Gücü Kaybı Tazminatı
- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
- Maddi Tazminat ya da
- Manevi Tazminat talep edebilir.
Kaza Geçiren İşçi İşten Çıkarılabilir mi?
İşveren veya işçi, iş sözleşmesini kaza nedeniyle feshedebilir. Ancak fesih bildiriminin haklı bir dayanağı olup olmaması önem arz edecektir. İşçinin sadece iş kazası geçirmesi, işverene sözleşmeyi bozma hakkı vermez. Buna bağlı olarak, işçi kıdem ve ihbar tazminatıyla ilgili haklarını isteyebilir.
Ölümlü iş kazası kaç gün içinde bildirilmelidir?
Genel bağlamda iş kazaları meydana geldiği gün itibarıyla 3 iş günü içerisinde bildirilmelidir. 3 günlük süre, kazanın gerçekleştiği günün ertesi günü başlar.
Diğer yazılarımız için blog sayfamızı ziyaret edin. Ayrıca uzmanlarımıza iletişim sekmemizde yer alan form veya telefonlardan ulaşarak bilgi talebinde bulunabilirsiniz.
İş Kazası Bildirimi için tıklayın.
verdiğiniz detaylı bilgilerden ötürü çok teşekkür ederim
verdiğiniz bilgilerden dolayı teşekkür ederim
Verdiğiniz detaylı bilgilerden ötürü çok teşekkür ederim
epeyce faydalı bir makale oldu benim için karşılaştığıma sevindim
detaylı bir bilgilendirme olmuş fayda gördüm teşekkür ederim
detaylı bir makale olmuş epey faydasını göreceğimi düşünüyorum teşekkürler
Detaylı bir içerik olmuş. Üstelik de akıcı. Teşekkürler
Detaylı bir makale olmuş. Baştan sona okudum ve karşılaşmış olduğum için de mutluyum. Teşekkür ederim.