Tehlikeli solunum koşullarından ve alınan önlemlerden işveren sorumludur. Kanunda öngörülen şartlar uygulanmalı gerekli KKD önlemleri işin niteliği kapsamında alınmalıdır. Solunum koruma kapsamında yapılabilecek planlamaları sizin için özetledik.
Maruz kalma değerlendirmesi
Yeni teknolojiler ve süreçler, şantiyelerde yeni potansiyel riskleri beraberinde getirmiştir. Örneğin, hidrolik kırma işlemi, çalışanları zararlı miktarlarda silikaya maruz bırakan kristal silika veya frak kumu açığa çıkarır. İş sahalarındaki süreçler ve yöntemler daha da geliştirildikçe, çalışanlara yönelik potansiyel tehditler listesine yeni kirleticiler eklenmektedir. Bu nedenle, bir işverenin solunum tehlikelerini tanımlamasını ve değerlendirmesini ve ayrıca suçlu kirleticiyi yarı düzenli olarak belirlemesi şart koşulur. Bu ise ölçümle mümkündür. Devam eden hava izleme ile bağlantılı olarak yapılan bu değerlendirmeyi ölçümde uzman kişiler yaparlar. İş yerinizdeki kişisel ve ortam ölçümleri için uzmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz.
Yazılı solunum programı
Bir maruz kalma değerlendirmesinin bulgularına dayanarak, yazılı bir solunum koruma programı gereklidir. Bu plan, bölgeye özgü prosedürlerle solunum cihazlarının zorunlu kullanımını belirler. Program, eğitilmiş yönetici tarafından yürütülmeli ve uygulanmalıdır.
Solunum cihazı seçimi
Bir iş yerinin hava kirleticileri ve konsantrasyon seviyeleri, diğer ilgili işyeri tehlikeleri ve kullanıcı faktörlerine bağlı olarak, işveren koruyucu solunum cihazlarını seçmelidir. Solunum cihazı tipi veya sınıfı, çalışanların maruz kaldığı tehlike ile mesleki maruz kalma sınırı karşılaştırılarak ve ardından gerekli olan minimum koruma faktörü belirlenerek seçilir.
Solunum maskeleri iki ana kategoriye ayrılır:
- kirleticileri yakalayan partikül ya da hava temizleyici çeşitleri ve
- işçiye başka bir kaynaktan temiz solunabilir hava sağlayan hava beslemeli modeller
Tıbbi değerlendirme
Tüm solunum cihazlarının zorunlu veya gönüllü kullanımı için tüm çalışanların tıbbi değerlendirmesi gereklidir ve filtreli yüz maskelerinin gönüllü kullanımı için tavsiye edilir.
Uyum testi
Güvenli bir uyum sağlamak için solunum maskelerinin uyum testi gereklidir. Test, solunum cihazının ilk kullanımından önce ve solunum cihazının bir parçası değiştirildiğinde veya değiştirildiğinde yapılmalıdır. Test, stil veya marka değişirse veya iş operasyonu veya ortam değişirse ve ardından yıllık olarak yapılmalıdır.
Solunum Koruma Eğitimi
Solunum cihazı kullanan tüm çalışanlara eğitim verilmelidir. Bu eğitimin kapsamlı ve anlaşılır olması esastır. Eğitim yıllık olarak veya yeni işe alınanlar için ihtiyaç duyuldukça yapılmalıdır.
Bu altı adımlık programın izlenmesi, çalışanların güvenliğini sağlayacaktır. Gelecekteki iş yeri yaralanmalarını, hastalıkları veya ek sorumlulukları da önleyecektir.
Solunum Koruma Temel İlkeler
- Maske seçimi yapılırken ortamdaki oksijenin yeterli olup olmadığı tespit edilmelidir.
- İş yeri kapsamında yer alan zararlı maddeye göre maske seçilmelidir.
- Toz maskesinin yüze değen bölümüne el sürülmemeli, çıkarıldıktan sonra ambalajına konulmalıdır. Süresi dolanlar ise yenisi ile değiştirilmelidir.
- Maskenin yüze iz yapması, nefesi zorlaması gibi olumsuz etkiler söz konusu olduğunda, İSG uzmanı veya iş yeri hekimi ile görüşülmelidir.
- Maske ile birlikte koruyucu gözlük takıldığında buğulanma engellenmelidir.
Solunan havadaki partiküllerin sebep olduğu riskler aşağıdaki durumlara göre değişiklik gösterir.
- Kirleticinin fiziksel, biyolojik veya kimyasal durumuna,
- Partiküllerin şekline veya boyutuna,
- Havadaki durumu ya da açığa çıkma zamanına,
- Çalışma hızına göre riskler değişkenlik gösterecektir.
Solunum Koruma İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Solunum koruma ile ilgili her ne kadar KKD eğitimleri iş yerinizin bir parçası olsa da veya riskler konusunda bilgi verilse de halen birçok soru sorulmaktadır. Biz de en çok sorulan bir kaç soruyu sizin için derledik.
Filtreli yüz maskesi 1 kereden fazla kullanılabilir mi?
N95 gibi filtreli bir yüz maskesi (FFR) bir işverenin solunum koruma programının bir parçası olarak yeniden kullanılabilir. Sınırlı yeniden kullanım, bir iş vardiyası sırasında aynı FFR’yi birden çok kez kullanma pratiğini ifade eder. Solunum cihazı, kullanımlar arasında saklanır. Sınırlı sayıda takma için bir sonraki potansiyel maruziyetten önce tekrar takılır. Üretici belirli bir kullanım süresi belirtmedikçe veya işverenin solunum cihazı programı yeniden kullanımı hariç tutmadıkça kullanıcılar FFR’yi yeniden takabilir. FFR’ler yalnızca aynı kullanıcı tarafından yeniden kullanılmalı ve şu durumlarda saklanmalıdır:
- Üreticinin tavsiyesinde belirtilmişse
- Hasarlı değilse
- Yüze tam uyumunu koruyor ise.
Sakallı olarak yüz maskesi kullanımı nasıl olmalıdır?
Sıkı oturan solunum maskeleri, maskenin contasının cildinizle temas ettiği yerlerde yüzünüzün temiz tıraşlı olmasını gerektirir. Sakalınız herhangi bir şekilde solunum cihazının contasına veya nefes verme valfinin çalışmasına müdahale edecek kadar uzakta değilse solunum korumayı yöneticinizin onayı ile takabilirsiniz. Gevşek başlıklı elektrikli hava temizleyici respiratörler (PAPR’ler) gibi gevşek oturan respiratörler yüzle sıkı bir sızdırmazlık oluşturmaz. Bu nedenle temiz traşlı bir yüze sahip olmanızı gerektirmez. Gevşek oturan hava temizleyici respiratörler herhangi takılabilir ve uygunluk testi gerektirmez.
N95 FFR nedir?
N95 FFR, filtreleme ortamının solunum cihazı olduğu tek kullanımlık bir solunum cihazı türüdür. Solunum cihazı yüze sıkı bir sızdırmazlık oluşturur ve içinden solunan havadaki parçacıkları giderir. Bu solunum cihazları çok küçük (0,3 mikron) parçacıkların en az yüzde 95’ini filtreler. N95 FFR’ler bakteri, virüs ve toz dahil olmak üzere partikülleri filtreleyebilir.
APR ile ASR’ler arasındaki fark nedir?
Hava temizleyici respiratörler (APR’ler), etrafınızdaki havadaki gazları, buharları veya aerosolleri (havadaki damlacıklar ve katı parçacıklar) tehlikelerini ortadan kaldırır. Ancak, uygun filtre ortamı bir tehlike değerlendirmesine göre seçilmelidir.
ASR’ler ise çalışma alanından bağımsız bir kaynaktan temiz soluma havası sağlar. Bu solunum maskeleri, kullanıcıları havadaki birçok kirletici maddeden ve bazı hallerde oksijen eksikliği olan atmosferlerden korur. ASR’ler aşağıdakileri içerir:
- Hava beslemeli respiratörler
- Bağımsız solunum cihazı (SCBA)
- Kombinasyon Sağlanan Hava veya Bağımsız Solunum Cihazı
KKD kullanımına ve seçimine yönelik yazımız için tıklayın.
Kanserojen Veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik için tıklayın.